Năm 2017, giá heo hơi xuống thấp lịch sử. Những cụm từ như “vỡ trận”, “bão giá”, “giải cứu”, “lỗ nặng”, “treo chuồng”, “phá sản”… trở nên quá quen thuộc với người chăn nuôi. Nhìn lại giá heo hơi những năm qua trên địa bàn tỉnh cho thấy, giá heo hơi lên xuống với biên độ rất lớn, vào thời điểm tháng 12/2016 giá heo hơi ở mức 34.000-37.000 đồng/kg, nhưng sau đó giảm dần và xuống “tận đáy” 18.000 đồng/kg (thời điểm 6/2017). Đến tháng 7/2017, giá heo hơi “đột biến” tăng vọt chạm ngưỡng 42.000 đồng/kg nhưng không kéo dài và nhanh chóng “quay đầu” giảm, duy trì ở mức 30.000 đồng/kg, có khi xuống còn 25.000-26.000 đồng/kg. Những tháng đầu năm 2018, giá heo hơi vẫn giữ trong khoảng 30.000 đồng/kg, chỉ bắt đầu tăng lên 36.000-38.000 đồng/kg từ giữa tháng 4/2018 (xem Hình 1).
Hình 1: Giá heo hơi trên địa bàn tỉnh Trà Vinh từ 12/2016-4/2018 (Nguồn: Website Sở Nông nghiệp và PTNT Trà Vinh)
Giá heo hơi tăng, kéo giá heo con tăng theo. Heo con trọng lượng khoảng 10kg/con có giá từ 700.000-800.000 đồng/con, nếu heo đẹp và trọng lượng 12-13 kg có giá lên đến 1.000.000 đồng/con hoặc cao hơn. Mức giá này khá cao so với thời điểm heo con chỉ bán được 250.000-350.000 đồng/con hoặc thấp hơn. Đối với người nuôi heo thịt, mua heo con khi giá còn thấp và xuất chuồng khi giá heo hơi 36.000-38.000 đồng/kg thì có thể lãi trên 1.000.000 đồng/con, nhưng nếu mua heo con theo giá hiện nay thì khó đạt mức lãi như trên.
Giá heo hơi tăng, lợi nhuận hấp dẫn, nên nhiều hộ tiến hành đầu tư nuôi mới, tái đàn mà “bỏ qua” khuyến cáo của cơ quan chuyên môn. Hộ nuôi heo nái thì “ghim heo con” chờ giá lên, vì vậy, nguy cơ sốt giá heo con rất dễ xảy ra.
Theo Cục Chăn nuôi, mặc dù giá tăng nhưng chăn nuôi heo vẫn còn tiềm ẩn rất nhiều rủi ro, do: Sản lượng thịt heo đã đáp ứng đủ tiêu dùng trong nước và thịt heo vẫn chỉ tiêu thụ trong nước là chủ yếu, số lượng heo thịt khẩu tiểu ngạch sang Lào, Campuchia không đáng kể. Thời gian qua giá heo tăng, xuất hiện dấu hiệu người nuôi heo thịt “ém hàng” tạo hiệu ứng khan hiếm giả nguồn cung. Cục Chăn nuôi dự báo, nhu cầu tiêu thụ thịt heo các tháng mùa hè sẽ giảm trong khi giá thức ăn chăn nuôi sẽ tăng do nguyên liệu đầu vào tăng.
Về góc độ thị trường, Báo Thanh Niên (ngày 08/5/2018) đăng ý kiến của ông Nguyễn Kim Đoán, Phó chủ tịch Hiệp hội Chăn nuôi Đồng Nai, cho rằng hiện giá heo của Việt Nam cao hơn Trung Quốc nên không có chuyện giá tăng do thương lái Trung Quốc tăng mua. Thị trường giá hiện nay do C.P (Công ty cổ phần chăn nuôi C.P VN) dẫn dắt. Thương lái nhìn vào giá của C.P đưa ra để bắt heo, từ đó hình thành giá thị trường. Giá heo tăng gần đây là do cung-cầu của thị trường. Cũng theo báo Thanh Niên, chuyện tái đàn hay tăng đàn trở lại cần hết sức thận trọng. Thứ nhất, thị trường nội địa đang bị các doanh nghiệp ngoại chi phối và họ dễ dàng làm giá. Thứ hai, theo Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công thương), các nước sản xuất heo lớn của thế giới như: Trung Quốc, Mỹ, Hàn Quốc… nguồn cung đang dư thừa. Đặc biệt Trung Quốc-nước có đàn heo lớn nhất thế giới (khoảng 415 triệu con), trong quý 1/2018 sản lượng giết mổ tăng gần 2%, đạt gần 200 triệu con, khiến giá heo hơi tại thị trường này giảm đến 30% so cùng kỳ 2017, hiện khoảng 36.000 đồng/kg và đang trong xu thế giảm. Yếu tố thị trường Trung Quốc cho thấy nếu người chăn nuôi VN tăng đàn thị trường nội địa sẽ quá tải, lại gặp khó về đầu ra.
Vì vậy, người chăn nuôi cần cân nhắc khi đầu tư nuôi mới, tái đàn. Khi nuôi heo cần theo dõi thông tin giá cả (có thể tham khảo hàng tuần trên website: http://travinh.gov.vn/wps/portal/sonnptnt/), thông tin dự báo thị trường và khuyến cáo của cơ quan chức năng. Heo thịt đạt trọng lượng thì xuất chuồng, hạn chế mua heo con nuôi khi giá quá cao dễ có khả năng thua lỗ. Tăng cường phòng chống dịch bệnh, áp dụng khoa học trong chăn nuôi để tăng năng suất, chất lượng và an toàn thực phẩm. Về lâu dài, cần có sự hợp tác trong chăn nuôi (liên danh, liên kết, tổ hợp tác, hợp tác xã…) và đăng ký truy xuất nguồn gốc sản phẩm.
Hình 2: Nuôi heo theo hình thức liên kết, người nuôi đầu tư chuồng, công lao động; công ty liên kết đầu tư con giống, thức ăn… và thu lại sản phẩm, trả công cho người nuôi theo chất lượng sản phẩm. Vì vậy, sản phẩm đảm bảo được đầu ra.
Văn Đoái
Giá heo hơi ngày 10/5/2018 trên địa bàn tỉnh giao động trong khoảng 41.000-42.000 đồng/kg. Tùy khoảng cách giao thông và heo đẹp- xấu, có thể tăng, giảm 1.000-2.000 đồng.