Hợp tác xã (HTX) Thành Công, xã Ngọc Biên, huyện Trà Cú được thành lập vào năm 2014 (khi Luật Hợp tác xã năm 2012 đã có hiệu lực thi hành) nhưng nhìn chung, hoạt động của HTX chưa hoàn toàn đúng theo hướng dẫn của Luật HTX năm 2012. Ngoài ra, quy mô sản xuất rau màu của HTX nói riêng, của xã Ngọc Biên nói chung còn manh mún, nhỏ lẻ vì vậy hiệu quả sản xuất mang lại chưa cao; chưa thể ký hợp đồng trực tiếp với doanh nghiệp nước ngoài (chủ yếu vẫn là bán cho Cty xuất khẩu trong nước); Tiềm năng mở rộng quy mô hoạt động còn nhiều nhưng thiếu năng lực phát triển, chưa đa dạng hóa sản phẩm theo yêu cầu của thị trường và chưa thực hiện tốt khâu quản lý chất lượng sản phẩm; Thiếu kỹ thuật canh tác đối với sản phẩm rau màu an toàn (đạt tiêu chuẩn VietGAP) đáp ứng nhu cầu và yêu cầu của thị trường tiêu dùng trong nước và xuất khẩu ...

Xét về tiềm năng, thì HTX Thành Công là một trong ba Hợp tác xã chuyên sản xuất, kinh doanh rau màu của tỉnh. HTX đã phát huy được hiệu quả trong chuyển đổi cơ cấu sản xuất ở vùng đất trồng lúa kém hiệu quả sang trồng màu, đặc biệt là cây ớt. HTX đã góp phần giải quyết lực lượng lao động nhàn rỗi tại địa phương. Bình quân mỗi ngày HTX đã tạo công ăn việc làm cho trên 200 lao động với thu nhập tối thiểu 60.000 đ/người/ngày (khâu lặt cuốn ớt) và cao nhất 200.000 - 300.000 đ/người/ngày (khâu phân loại ớt). Bên cạnh đó, Hội đồng quản trị, Ban Giám đốc và thành viên Hợp tác xã Thành Công rất nhiệt tình, năng động tìm kiếm thị trường tiêu thụ, tự định hướng kế hoạch sản xuất, kinh doanh phù hợp; biết cách huy động nguồn lực và chủ động tiếp cận chính sách phục vụ hoạt động HTX.

Nhằm từng bước giúp các HTX phát triển cũng như phát huy được thế mạnh về trồng màu của các địa phương ở khu vực đất giồng cát, Chi cục Phát triển nông thôn đã tham mưu Sở Nông nghiệp và PTNT chọn Hợp tác xã nông nghiệp Thành Công làm điểm xây dựng mô hình Hợp tác xã nông nghiệp kiểu mới theo tinh thần chỉ đạo của Bộ Nông nghiệp và PTNT, Tỉnh ủy và Ủy ban nhân dân tỉnh Trà Vinh, làm cơ sở nhân rộng trong thời gian tới.

Qua gần 01 năm, Chi cục Phát triển nông thôn (đơn vị thường trực của Sở Nông nghiệp và PTNT trong triển khai công tác hỗ trợ theo Kế hoạch số 495/KH-SNN ngày 01/10/2015) đã phối hợp với các Sở ngành, các đơn vị thuộc Sở, Ủy ban nhân dân huyện và Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Trà Cú, Đảng ủy, UBND xã Ngọc Biên triển khai Kế hoạch hỗ trợ đến nay đã đạt 60% chỉ tiêu kế hoạch đề ra.

Vào ngày 05 tháng 8 năm 2016, Sở Nông nghiệp và PTNT tiến hành Hội nghị sơ kết nhằm đánh giá, rút kinh nghiệm để làm cơ sở nhân rộng trong thời gian tới. Kết quả từng hoạt động hỗ trợ cụ thể như sau:

Hội nghị sơ kết 01 năm kết quả thực hiện công tác hỗ trợ HTX Thành Công

- Thứ nhất: Về công tác củng cố tổ chức, hoạt động của Hợp tác xã theo Luật năm 2012

Trong năm 2015, Chi cục Phát triển nông thôn phối hợp với Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Trà Cú, UBND xã Ngọc Biên hỗ trợ củng cố tình hình hoạt động của HTX NN Thành Công nhằm đảm bảo đúng theo quy định của Luật HTX năm 2012 (kinh phí thực hiện 5.200.000 đồng); đồng thời hỗ trợ hướng dẫn cho Hợp tác xã tổ chức đại hội thành viên thường niên năm 2015-2016. Qua đại hội, Hội đồng quản trị, Ban Giám đốc, Ban Kiểm soát được bầu lại đảm bảo các tiêu chuẩn theo quy định của Luật HTX 2012; điều chỉnh bổ sung vốn điều lệ là 1.800 triệu đồng (tăng 240 triệu đồng so với nhiệm kỳ trước); phát triển mới được 07 thành viên, nâng tổng số đến nay là 21 thành viên tham gia HTX.

- Thứ hai: Xây dựng vùng sản xuất rau màu đạt tiêu chuẩn VietGAP

Chi cục Phát triển nông thôn phối hợp với Chi cục Quản lý chất lượng nông lâm thủy sản, Phòng NN và PTNT huyện Trà Cú, UBND xã Ngọc Biên hỗ trợ cho Hợp tác xã xây dựng vùng sản xuất đạt tiêu chuẩn VietGAP. Kết quả: đã khảo sát, lựa chọn được 30 hộ thực hiện (ấp Tha La) với quy mô diện tích gần 14 ha cho 08 loại cây trồng (ớt, cà tím, cà chua, bí đỏ, bắp, đậu phộng, khổ qua và dưa leo). Bên cạnh đó, địa phương đã hỗ trợ cho Hợp tác xã xây dựng 04 mô hình trình diễn cây sả, khoai môn, bắp, khoai mì.

- Thứ ba: Hỗ trợ liên kết vật tư đầu vào, sản phẩm đầu ra của Hợp tác xã Thành Công:

Đây là một trong những nội dung quan trọng nhằm góp phần giảm chi phí đầu vào, tăng thu nhập cho hộ thành viên, đồng thời có thị trường tiêu thụ sản phẩm ổn định. Chi cục Phát triển nông thôn đóng vai trò làm cầu nối giúp Hợp tác xã Thành Công ký kết hợp đồng với HTX NN Hữu Cơ Sao Mai (xã Hòa Lợi, huyện Châu Thành), Công ty Delta cung ứng vật tư đầu vào cho thành viên HTX. Trong năm 2015, Hợp tác xã đã cung ứng 60 tấn phân bón và thuốc BVTV cho thành viên HTX, thành viên bên ngoài HTX; Hợp tác xã liên kết Công ty Chánh Nông (Tp HCM) cung cấp hạt giống đảm bảo chất lượng đáp ứng nhu cầu của thị trường. Ngoài ra, Hợp tác xã đã liên kết đầu ra với các Công ty TNHH sản xuất và chế biến ớt Phạm Tân ở Củ Chi, TpHCM, Công ty TNHH một thành viên Trọng Hiếu, Công ty Phạm Gia, Công ty TNHH xuất nhập khẩu Gia Hân Phát ở Hóc Môn, Tp HCM (chủ yếu xuất khẩu sang Singapore, Malaysia và Hàn Quốc).

- Thứ tư: Về tăng cường cơ sở kỹ thuật phục vụ sản xuất của HTX

Chi cục Quản lý chất lượng Nông lâm thủy sản phối hợp với Phòng NN và PTNT huyện Trà Cú, UBND thị trấn Trà Cú, UBND xã Ngọc Biên hoàn thành các thủ tục di dời và bàn giao hệ thống sơ chế rau màu cho HTX nông nghiệp Thành Công.

- Thứ năm: Công tác chuyển giao khoa học kỹ thuật:

Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Trà Cú hỗ trợ tập huấn chuyển giao khoa học kỹ thuật cho trên 240 người (thành viên HTX và thành viên bên ngoài HTX) tham gia sản xuất sản phẩm đạt tiêu chuẩn VietGap đối với 08 loại cây trồng như ớt, cà tím, cà chua, bí đỏ, bắp, đậu phộng, khổ qua và dưa leo.

Công tác hỗ trợ cho Hợp tác xã Thành Công đạt kết quả như trên nhờ có sự phối kết hợp, sự hỗ trợ rất tích cực từ các Sở ngành tỉnh, các đơn vị thuộc Sở Nông nghiệp và PTNT. Điển hình nhất là Trung tâm Khuyến công và Tư vấn phát triển công nghiệp, Trung tâm Xúc tiến thương mại (thuộc Sở Công thương); Chi cục Quản lý chất lượng nông, lâm, thủy sản và Chi cục Phát triển nông thôn (thuộc Sở Nông nghiệp và PTNT), Phòng Nông nghiệp và PTNT huyện Trà Cú. Ngoài ra, có sự quan tâm sâu sát của Đảng ủy, Ủy ban nhân dân xã Ngọc Biên trong quá trình tổ chức thực hiện kế hoạch hỗ trợ cho Hợp tác xã.

Nhằm tiếp tục hỗ trợ cho Hợp tác xã nông nghiệp Thành Công đủ điều kiện trở thành Hợp tác xã nông nghiệp kiểu mới trong năm 2017, cần có sự huy động nguồn lực của ngành nông nghiệp cũng như sự phối kết hợp với các Sở ngành và địa phương trong triển khai thực hiện các nhiệm vụ trọng tâm như sau: (1) Hỗ trợ cho Hợp tác xã xây dựng phương án cánh đồng lớn về rau màu để giúp cho các đối tượng tham gia được hưởng hỗ trợ từ các chính sách liên quan; (2) Chứng nhận sản phẩm rau màu của Hợp tác xã đạt tiêu chuẩn VietGAP, đồng thời vận hành và phát huy tác dụng của nhà sơ chế; (3) Hỗ trợ cho Hợp tác xã được hưởng chính sách đầu tư để xây dựng kho lạnh, kho đông phục vụ cho hoạt động sau thu hoạch; (4) Hỗ trợ xây dựng nhãn hiệu hàng hóa cho Hợp tác xã.

Để thực hiện hoàn thành các nội dung trên, Chi cục Phát triển nông thôn tiếp tục tham mưu Sở Nông nghiệp và PTNT xây dựng kế hoạch về thời gian thực hiện cụ thể cho từng hoạt động, đồng thời có kiểm tra, giám sát và báo cáo định kỳ để Sở có biện pháp chỉ đạo kịp thời đảm bảo đạt hiệu quả.

Hợp tác xã nông nghiệp Thành Công trở thành Hợp tác xã nông nghiệp kiểu mới cũng chính là một trong những điểm sáng để đẩy mạnh phát triển kinh tế tập thể trong thời gian tới, đồng thời tạo tiền đề cho các Hợp tác xã nông nghiệp còn lại trên địa bàn tỉnh tham khảo và vận dụng để từng bước nâng cao hiệu quả hoạt động./.

                                                                                                                                              Trần Thị Hồng Yến